Ekstaza to wieloznaczne pojęcie, najczęściej odnoszące się do stanu człowieka, w którym działania i władze psychiki są tak zwrócone ku przedmiotowi poznania i pragnień, że osoba w mniejszym lub większym stopniu staje się niezdolna do odbierania i odczuwania zewnętrznych bodźców zmysłowych. Czasem interpretowane jako tzw. odmienne stany świadomości.

Co to jest duchowa ekstaza?

W systemach religii objawionych, które przyjmują dualizm antropologiczny osoby ludzkiej, np. w niektórych wyznaniach chrześcijańskich, zwłaszcza w katolicyzmie, rozumiana jest jako mistyczne wyjście duszy z ciała w doświadczeniu zjednoczenia z Bogiem w miłości. W innym znaczeniu, w religiach naturalnych ekstazą określa się stany transowe, zaliczane do praktyk szamanistycznych.

Psychologiczny opis stanów ekstatycznych, ze względu na ich niejednorodność i różnorodność kontekstów, jest uznawany za niezwykle trudne zadanie. Według W. Keilbacha stany te są udziałem zarówno ludzi psychicznie zdrowych jak i zaburzonych. Można je obserwować u epileptyków i schizofreników, w stanach maniakalno-depresyjnych oraz u osób przeżywających urojenia i halucynację.

U osób zdrowych przeżywających stany ekstatyczne obserwuje się szereg zmian somatycznych, przyspieszenie lub spowolnienie akcji serca, zmiana rytmu oddechu i tempa metabolizmu, bladość, wypieki, bezruch wraz ze stężeniem mięśni, brak mimiki lub mimika nieadekwatna do sytuacji zewnętrznej, pocenie się, drżenie, obniżenie temperatury ciała.