Panika

Panika to pojęcie psychologiczne określające uczucie nagłego lęku o skrajnie wysokim nasileniu.

Uczucie paniki jest jednym z komponentów napadu paniki – objawu psychopatologicznego, który obserwuje się m.in. w przebiegu zaburzeń lękowych, zaburzeń afektywnych, niekiedy zaburzeń psychotycznych i innych.

Napad paniki, jako objaw, oznacza wystąpienie krótkotrwałego epizodu lęku o skrajnie wysokim nasileniu. Zwykle napady lęku osiągają pełną intensywność w ciągu około 2-10 minut, a następnie stopniowo, samoistnie ustępują. Ich całkowity czas trwania to najczęściej około kilku-kilkunastu minut. Mogą niekiedy trwać przez dłuższy czas, lecz przyjmuje się, że nie dłużej niż 2 godziny. Mogą pojawiać się bez żadnej uchwytnej dla pacjenta przyczyny, jak również mogą być inicjowane określonymi sytuacjami lub stanami chorobowymi. Napadom paniki towarzyszą nieprzyjemne doznania somatyczne, w tym związane z aktywnością autonomicznego układu nerwowego. Objawy składające się na napad paniki u poszczególnych osób mogą się różnić. Najczęstszymi z nich są:

wzrost ciśnienia tętniczego krwi,
palpitacje serca,
ból w klatce piersiowej,
duszność,
uczucie braku tchu,
uczucie dławienia,
przyśpieszony oddech,
suchość w jamie ustnej,
pocenie się,
drżenie ciała,
uderzenia gorąca,
nieukładowe zawroty głowy,
zasłabnięcia,
derealizacja, poczucie nierealności otoczenia, w którym znajduje się dana osoba.
Depersonalizacja, poczucie nierealności, obcości samego siebie

parestezje – uczucie drętwienia lub mrowienia w różnych częściach ciała,
nudności.

Napadom paniki często towarzyszy wtórny lęk przed śmiercią lub utratą kontroli. Jednocześnie, w trakcie ataku paniki zdolność krytycznego osądu sytuacji, zdolność do kontrolowania swojego zachowania, do werbalnego komunikowania się z innymi mogą być ograniczone.